1-сорақылық.
300 жыл бойы мойнымызға ілінген отарлық қамыт мойнымыздан түссе де..,
миымыздан түспепті. Сол отарлық қамыт санамызда әлі де салпақтап тұр.
Саяси отарсыздану рухани отарсыздануға ұласпады.
2-сорақылық. 2 миллиондай қазақтың өз Отанында отырып орыстануы.
3-сорақылық. Орыстілді сол 2
миллион қазақтың есебінен Республикадағы орыстілділердің саны көбейіп,
бүгінде 7,5 миллионға жетуі, Бұл деген сөз – бірер жылда таразының
орыстілділер жағы басқан күні тіл үшін күрестің де мезгілі өтеді деген
сөз. Сорақылықтың көкесі – осыны ұқпау.
4-сорақылық. Тіл заңының
қабылданғанына 20-дан астам жыл өтсе де, жалған қазақстандықтардың
қазақша 20 сөз үйренбеуі. Және олардың қонжиып мемлекеттік қызметтерде
отыруы.
5-сорақылық. «Тіл туралы» Заңды
қабылдаған Парламент, ол Заңды іске асыруға тиіс Үкімет және осылардың
бәріне басшылық етуші Президент аппаратының әлі күнге шейін өздері
дайындаған осы Заңды орындамай отырғаны.
6-сорақылық. Қазақ тілінің
мемлекеттік тіл болып жарияланғанына қаншама жыл өтсе де, 4100 мың қазақ
баласының мектептерде өз тілінде емес, өзге тілде дәріс алып жатуы.
7-сорақылық. Бір Алматының өзінде
369 балабақшаның тек 30-ы ғана қазақ балабақшасы. Бұл – барлық
деңгейдегі биліктің кешегі жекешелендіру тұсында ұлт болашағын
ойламағандығынан болған сорақылық. Алматыдағы 369 балабақшаның ең
болмағанда жартысы бүлдіршіндерге мемлекеттік тілде тәрбие беруі керек
еді.
8-сорақылық. Онсыз да қоғамдық
өмірден оңбай шеттетілген қазақ тілін қорғаудың орнына кейбір жалған
қазақ бауырларымыз шындықтың өңін айналдырып, Қазақстандағы онсыз да
үстем тіл – орыс тілін қорғау керек деп айқай салып жүр. Байбалам салып
жүр. Бұларды кешегі зұлымдық империясының бүгінгі итаршысы демегенде…
кім дейміз?!
9-сорақылық. Қазақстан ақпарат
құралдарында, әсіресе, телеарналарда мемлекеттік тіл салтанат құра алмай
отыр. Кейбір жағдайларда мүшкіл күй кешуде.
10-сорақылық. Жеке басты
сорақылық. Қазақ қауымының осынау асқынған ұлтсыздықты үйреншікті қалып
деп қарауы, «норма» деп қабылдауы. Сорақылықтың сойқаны осы.
Дереккөз: Айқап.кз
|